Nieuwe aandelen kopen: 5 aandachtspunten

Laatste update op 14 januari 2023

Beleggen kan actief en passief. Passieve beleggers kunnen het beste geld stoppen in ETF’s. Daarmee is een rendement gegarandeerd die in lijn ligt met de koers van een index. Voor actieve beleggers is dat echter niet genoeg. Actieve beleggers zoeken naar middelen om juist de markt te verslaan. Dat kan onder andere door aandelen te kopen.

Maar waar moet je op letten bij het kiezen van een aandeel? Nog steeds weten veel actieve beleggers de markt namelijk niet te verslaan. Een mogelijkheid om de markt te verslaan is door ondergewaardeerde pareltjes te kopen, maar hoe vind je die? Hieronder vijf aandachtspunten waar ik altijd op let bij het kopen van een aandeel.

1. Begrijp ik het aandeel?

Allereerst is het belangrijk dat je begrijpt waarin je belegt. Zie je zelf als mede-eigenaar van de onderneming waar je aandelen van wilt kopen. Begrijp je hoe er winst wordt gemaakt of is dat uitermate vaag? Voor mij persoonlijk vallen veel banken en verzekeraars dan al af omdat het verdienmodel soms zeer ontransparant is. Een merk als Heineken (disclaimer: deze heb ik in de portefeuille) is zeer duidelijk over hoe ze geld verdienen:

Investor relations titel van het aandeel Heineken
Bron: TheHeinekenCompany.com

Wereldwijd zijn er een duizelingwekkende hoeveelheid beursgenoteerde bedrijven waardoor het onnodig is om te beleggen in aandelen die niet te doorgronden zijn. Vermijd deze bedrijven want de kans is groot dat er betere alternatieven zijn. Met dit simpele aandachtspunt zullen al veel aandelen afvallen.

2. Past het in mijn portefeuille?

Het doel van mijn aandelenportefeuille is om de markt te verslaan, maar met een optimale spreiding. Het heeft dus geen zin om bijvoorbeeld tien aandelen uit de oliesector te kopen. Ondanks de spreiding over tien aandelen is mijn portefeuille in dat geval te veel blootgesteld aan die ene sector. Kortom, past het aandeel in mijn portefeuille of bezit ik al soortgelijke aandelen? Het liefst koop ik aandelen die zo weinig mogelijk correlatie met elkaar hebben. Alleen dan is het vermogen voldoende gespreid belegd.

Er zijn voor mij drie criteria van belang bij het kopen van nieuwe aandelen:

  • Heb ik al een aandeel in dezelfde sector?
  • Word ik te veel blootgesteld aan buitenlandse valuta?
  • Gaat mijn spreiding over landen en regio’s (VS, EU, etc.) uit balans?

Als het antwoord “nee” is op deze criteria, dan is het aandeel een mooie aanvulling op de portefeuille. Uiteraard valt erover te twisten wat er bedoeld wordt met: ’te veel blootgesteld’ en ‘de spreiding uit balans.’ Dat is echter persoonsafhankelijk. Denk bijvoorbeeld vooraf eens na hoeveel procent van de beleggingen in buitenlandse valuta genoteerd mogen zijn. Het valutarisico is namelijk weer een extra risico die het uiteindelijke rendement kan beïnvloeden.

3. Welk rendement kan ik verwachten?

De eerste twee aandachtspunten zijn kwalitatieve aandachtspunten. Vanaf nu zal er ook wat gerekend moeten worden. Uiteindelijk koop je aandelen om een bepaald rendement te behalen. Het te verwachten rendement is eigenlijk een opsomming van drie elementen. Namelijk: het dividendrendement, winstrendement en het rendement op ingehouden winsten. De verschillende rendementen kunnen als volgt berekend worden:

Dividendrendement = Dividend per aandeel / Koers

Winstrendement = Winst per aandeel / Koers

Rendement op ingehouden winsten = (Nettowinst – Totaal uitbetaald dividend) / Eigen vermogen

De som van deze drie rendementen weergeeft eigenlijk het te verwachten totaalrendement van het aandeel. Er zijn maar weinig aandelen die goed scoren op alle drie. Daarom is het goed om het totaal ervan te nemen. Een vuistregel is dat een totaalrendement van meer dan 20% duidt op een winstgevende onderneming.

Overigens koop ik nooit aandelen zonder dividendrendement. Met het dividend kan een belegger zelf bepalen hoe het herbelegd wordt. Mensen met een groot vermogen kunnen van dividend leven, zonder ooit een aandeel te hoeven verkopen. Bovendien dwingt het ondernemingen om kritisch te investeren als niet alle winst behouden blijft binnen de onderneming.

4. Betaal ik niet te veel?

Een winstgevend aandeel is mooi, maar als de prijs te hoog is kan het alsnog een onaantrekkelijke aankoop zijn. Hoe hoger het prijskaartje, des te groter het risico op een koersdaling. Er zijn twee eenvoudig te berekenen maatstaven om te controleren of een aankoop aantrekkelijk is. De eerste is de koers-winstverhouding (kortweg k/w):

k/w = Koers / Winst per aandeel

Hoe hoger de koers-winstverhouding hoe duurder het aandeel. Meestal worden aandelen met een k/w van 15 of lager als ondergewaardeerd beschouwd. Aandelen met een hogere k/w worden gezien als duur. Per sector kunnen deze verhoudingen behoorlijk verschillen. Vergelijk een k/w dus altijd met sectorgenoten. Het kan zomaar zijn dat een aandeel met een k/w boven de 15 in vergelijking met sectorgenoten juist goedkoper is dan gemiddeld.

Een andere graadmeter is de koers-boekwaarde verhouding (ook wel k/b):

k/b = Koers / Eigen vermogen per aandeel

In theorie betekent een k/b lager dan 1 dat de marktwaarde van het aandeel lager is dan de boekwaarde per aandeel. Anders gezegd: als het bedrijf vandaag nog geliquideerd zou worden, zouden per aandeel de bezittingen meer waard zijn dan dat er op de beurs voor betaald hoeft te worden. In dat geval is het aandeel dus goedkoop.

Pas op met deze verhoudingen. Een lage k/w en k/b kunnen ook duiden op problemen binnen een bedrijf. Probeer altijd na te gaan waarom een bedrijf ondergewaardeerd is. Het kan best zijn dat eventuele problemen van korte duur zijn, dus dan zijn lage verhoudingen mogelijk onterecht.

Voor meer leesvoer over de waarde van een aandeel: Zo kun je de waarde van een aandeel schatten.

5. Genereert het bedrijf voldoende cash?

Zowel aandachtspunt 3 als 4 maken gebruik van de nettowinst als parameter. Nettowinst is echter een begrip dat door boekhoudkundige trucs opgepoetst kan worden. Het is dan ook verstandig om te controleren hoeveel cash een bedrijf werkelijk genereert. Hiervoor is de cashflow van belang.

Het belangrijkste cashflow kengetal is de vrije kasstroom (free cashflow of kortweg FCF). De FCF kan op verschillende manieren berekend worden, maar daarvoor zal helaas flink gespit moeten worden in de jaarrekeningen van een bedrijf. Het is gemakkelijker om een website te zoeken die het kengetal panklaar voor je berekend heeft, waaronder die van Yahoo Finance.

Hoe hoger de vrije kasstroom, hoe beter een bedrijf zijn financiële verplichtingen na kan komen. Het geeft aan hoeveel geld er overblijft voor onder andere investeringen of het uitkeren van dividend.

Geen garantie bij het kopen van aandelen

Hoeveel onderzoek iemand ook doet, er is nooit 100% garantie dat een aandeel het goed zal doen. Zelfs professionals hebben moeite om een hoger rendement te behalen dan de markt, zeker op de lange termijn.

Bovenstaande aandachtspunten moeten dan ook niet beschouwd worden als een diepgaand onderzoek. Het zijn meer praktische punten op een checklist om een gedegen portefeuille met aandelen op te bouwen.

Met relatief weinig moeite kunnen met deze aandachtspunten toch goede aandelen gekozen worden.